Foto van het boek van Huib Modderkolk

Vorige week las ik ‘Het is oorlog maar niemand die het ziet’. Daarin neemt onderzoeksjournalist Huib Modderkolk ons mee op zijn ontdekkingsreis door de digitale wereld. Waar het nog maar draait om één ding:

Ooit was het [internet] een uitwisselingsplek waar staten geen autoriteit hadden. Maar het grootkapitaal en de overheden hebben hun plek opgeëist. Het gaat niet langer alleen om verbinden, netwerken en communicatie. Hoe meer het internet het leven van mensen binnendringt via smart-tv, smartphone, slimme energiemeters en DigiD, des te meer gaat het over veiligheid.

Veiligheid, hét thema van de afgelopen jaren. Met twee duidelijk gerelateerde kanten:

  1. De gebrekkige beveiliging van veel systemen. Waar veel organisaties het afgelopen decennium de wrange vruchten van plukten. Zoals Diginotar en KPN.
  2. Het professionele hacken. Waarvan Stuxnet, de Russische cyberaanval op de Oekraïne (en indirect op de Rotterdamse haven) of de geavanceerde hack van Belgacom bekende voorbeelden zijn.

Hoe verstrekkend de Diginotar-hack wel niet had kunnen zijn vond ik opnieuw schokkend om te lezen. Net als het gebrek aan kennis bij politici en bestuurders over de basiselementen van onze digitale infrastructuur. Daar duurde het toch wat langer tot men zich realiseerde dat digitaal nu ‘best belangrijk is’.

En nog een trapje erger was – en is – de manier waarop organisaties hacks ontkennen of onder het tapijt proberen te vegen. Of het nu KPN is, of Belgacom, imagoschade voorkomen staat voorop. En wat dat betekent voor hun klanten of de rest van het land kan ze gestolen worden. Wat dat betreft is gemeente Lochem gelukkig een positief voorbeeld: burgemeester Sebastiaan van ’t Erve deelt juist overal en met iedereen wat er bij hen precies misging:

Lochem heeft alle onderzoeken (naar de hack, red.) openbaar gemaakt, om ervan te leren. Maar vooralsnog is deze gemeente de enige. Onverstandig, meent Van ’t Erve.

“Denk je nou echt dat die mensen alleen Lochem kiezen om in te breken? Dat moet ook elders zijn gebeurd. Maar je hoort er alleen niets over. We delen niets met elkaar. Want als iedereen gaat vertellen hoe het bijna fout ging, dan schrikken we uiteraard verschrikkelijk met z’n allen. Daarom doen we het waarschijnlijk niet."

Onkunde, onwil en angst voor imagoschade gaan voor ons de komende jaren gevaarlijker zijn dan hackers in achterkamertjes. Maar er is ook een positieve noot: wereldwijd blazen de hackers van de AIVD een aardig deuntje mee. 🎺