Lines in the sand
Misschien heb je op Twitter de hashtag #gpt3 voorbij zien komen? Dan was je vlakbij kunstmatige intelligentie. 😉 GPT-3 staat namelijk voor Generative Pretrained Transformer versie 3 (wikipedia). Kort door de bocht is dat een taalmodel dat ontstaan is door patronen te zoeken in grote hoeveelheden informatie. In dit geval enorme hoeveelheden informatie! Met wat het daar geleerd heeft kan GPT-3 zelf uitgebreid en aardig coherent antwoorden genereren op vragen die je stelt.
Die Broken Earth trilogie van N.K. Jemisin, wauw!
Vandaag pikte ik wat flarden op van de Sprint Couch Conference, georganiseerd door het team achter The Next Web. Het thema was ‘Digital product strategy in 2020’, met veel verschillende presentaties. Eerlijk gezegd had ik alleen tijd om het verhaal van Jen Taylor (Hoofd Product bij Cloudflare) met aandacht te volgeen. Daarin ging zij in op hoe bij Cloudflare producten worden gelanceerd. Voorbereiding Al heel vroeg in de productontwikkel-cyclus wordt gestart met de eerste stap richting lancering.
Op mijn telefoon staan bijna 25.000 (!) foto’s en video’s. Af en toe realiseer ik me weer hoeveel dat er zijn. En vraag me dan af: wat moet ik ermee? De leukste foto’s van onze kinderen deel ik digitaal met m’n vriendin en opa’s en oma’s. Maar die bekijken we nog steeds maar één of twee keer. Vluchtig. En dat is zonde. Patrick Rhone is er heel duidelijk over: je favoriete foto’s moet je uitprinten.
Veel problemen waar we in onze maatschappij tegenaan lopen hebben te maken met de nadruk op efficiëntie. Wat leidt tot gebrek aan speling in onze systemen. De ‘nippertjeseconomie’, noemt Karin Spaink het. Ton legt uit wat dat betekent:
Hier wat afschaven, daar een bochtje afsnijden, voorraden minimaliseren en alles just-in-time. Op het nippertje gaat alles goed. Meestal.
Maar soms niet.
In complexiteitsdenken betekent een ver doorgevoerde efficiëntie wel het afbreken van veerkracht en wendbaarheid. Dat is niet zo erg voor heel voorspelbare zaken (als A dan altijd B), maar wel als complexe vragen zich aandienen.Ik spreek dan vaak over de broosheid van systemen. Broos omdat ze geoptimaliseerd zijn voor een hele smalle groep situaties, een heel specifieke niche. Broos omdat ze het niet meer aan kunnen, of erger nog, volledig in de weg zitten zodra er iets buiten dat spectrum gebeurt.
Dan kieper je ineens van voorspelbaarheid in de chaos: heb je net in een paar jaar tijd de IC bedden in Nederland met zo’n duizend verlaagd (in 2017 hadden we er nog zo’n 2100, dit voorjaar net over de 1000) want dat is efficiënter, gebeurt er iets wat meer van je verlangt en wordt de zorg zo overbelast dat alleen drastische maatregelen het nog enigszins kunnen inperken.
Als je iedere dag bezig bent met het (door)ontwikkelen van een product weet jij er alles van. Je kent de features van haver tot gort, weet in de krochten van je app of website de meest verborgen opties te vinden, en vertelt bij iedere update precies wat er nieuw is. Maar je gebruikers interesseert het weinig. Zij zijn jouw product gaan gebruiken omdat het een bepaald probleem oploste. De rest van de mogelijkheden, zeker recenter toegevoegde functies, gebruiken ze veel minder of misschien helemaal niet.
Ook als je niets hebt met basketbal of Michael Jordan is ‘The untold story of what fuels Michael Jordan’s legendary fire’ een aanrader.
(De ESPN-site resette wel steeds mijn scroll-positie, dus lees deze longread even in je favoriete Read Later-app.)
Net Ton Zylstra‘s persoonlijke terugblik op de vuurwerkramp in Enschede, 20 jaar geleden, gelezen. Wow…
Ondertussen bevinden we ons alweer 8 weken in een, nu iets lossere, intelligente lockdown. Met dagelijks de gebruikelijke berichtgeving: hoe staan we ervoor, wat zijn de volgende stappen en hoe kunnen we hieruit komen? Tussen al die artikelen is ‘Hoe onze obsessie met efficiëntie ons kwetsbaar maakt voor onwaarschijnlijke gevaren’ verfrissend. Daarin legt hoogleraar wiskunde Bert Zwart (TU Eindhoven), specialist in extreme value theory (studie van extreme, zeldzame gebeurtenissen), uit waarom de gerichtheid op efficiëntie gevaarlijk kan zijn:
Rembrandt’s Nachtwacht is in een 44,8 gigapixel foto vastgelegd. Die kun je vanaf vandaag in z’n geheel online bekijken.
Het Rijksmuseum publiceert vandaag de grootste en meest gedetailleerde afbeelding die ooit van een kunstwerk is gemaakt op zijn website. Het is mogelijk zo ver in te zoomen dat de verfstreken en zelfs de pigmentdeeltjes in de verf van De Nachtwacht zichtbaar worden.Om deze foto te kunnen maken heeft het imagingteam van het Rijksmuseum onder leiding van datascientist Robert Erdmann 528 foto’s van De Nachtwacht gemaakt, 24 rijen van 22 foto’s. Deze zijn met behulp van neural networks digitaal aan elkaar genaaid. De afbeelding bestaat uit in totaal 44,8 gigapixels (44.804.687.500 pixels). De afstand tussen de pixels is 20 micrometer (0,02 mm). Dit stelt de wetenschappers in staat het schilderij op afstand zeer nauwkeurig te bestuderen. De foto wordt ook gebruikt om alle toekomstige verouderingsprocessen in het schilderij nauwkeurig bij te kunnen houden.
In een interview met BBC Worklife legt Gianpiero Petriglieri hoe dat komt: Video chats mean we need to work harder to process non-verbal cues like facial expressions, the tone and pitch of the voice, and body language; paying more attention to these consumes a lot of energy. Het laten vallen van stiltes is een ander probleem. Bij normale conversaties hoort dat, maar bij videobellen denk je direct dat er iets met de verbinding aan de hand is.
Naast quarantaine-stress, quarantaine-huisvlijt en quarantaine-solidariteit is er ook quarantaine-genieten. Bijvoorbeeld van Ben Gibbard (van The Postal Service en Death Cab for Cutie).